Jouw eerste ervaring en foute behandeling van een psychose zijn gelijkend…alleen ik kon niet zo ver springen als jij..ik heb nog 3 psychoses gehad intussen. Ik hield het rustig…ik weet waarom je het deed wat heel belangrijk is…maar de strijd die je hebt gestreden vooral voor andere is jouw leven geworden. En dat vind ik supertriest Brenda, je was zo fantastisch, je moest je niet bewijzen alleen voor jezelf en je familie is al meer dan genoeg. Gelukkig zijn er ondertussen zaken veranderd. Rust zacht lieverd.

Lieve Brenda

Ik wou je nog eens zeggen dat je door zovelen gemist wordt. Blijft gemist worden. Zo onwezenlijk dat je niet meer dichtbij bent.

Ik gaf met je les in de lerarenopleiding en ik vond je zo inspirerend. Hoe je de studenten mee op sleeptouw nam en inspirerende om een warme, verbindende leerkracht te worden die gelooft in zijn eigen krachten. Je plantte heel wat zaadjes om open te bloeien tot rebelse bloemen. Ging naar het kabinet om druk te zetten hoe belangrijk het is dat kinderen kunnen opgroeien tot wereldburgers die zorgen voor elkaar. Ik kan alleen maar naar je opkijken. Ik gebruik je boeken om toekomstige studenten te inspireren. Zo blijf je inspireren. Wij zetten het verder. Bedankt voor alles! Heel veel knuffels en liefde voor jou en je familie.

Hoe meer geld ingezameld wordt voor Brenda’s crowdfunding, hoe meer middelen Brenda’s netwerk in de toekomst heeft om de rechtzaak tegen de onmenselijke wanpraktijken in de psychiatrie effectief te laten doorgaan of andere zinvolle initiatieven op poten te zetten?
Voor Brenda en alle andere slachtoffers van de hedendaagse psychiatrie #StartDeRevolutie #MeTooBewegingInDePsychiatrie
Enige nuance: dank ook aan alle hulpverleners die zich nu al inzetten op menswaardigheid. Dat deze menswaardigheid de norm mag worden. #GeenTrauma’sMeerDoorDeBehandeling🙏

Ik voel de redenen waarom je er niet meer bent. En je had nu net zoveel aan onze maatschappij te bieden.

Wow per soort van toeval stuit ik op een bericht op LinkedIn waaruit ik begrijp dat Brenda niet meer leeft, ik dacht juist dat de nieuwe job haar goed zou gaan doen. Ik ken haar niet, maar las vol bewondering altijd haar blog en berichten op linked in.
Wil familie en vrienden veel sterkte wensen met dit enorme verlies, en ik wens dat Brenda de rust heeft gevonden waar ze naar verlangde.
Ik werk zelf als psychologe en haar bijdragen zal me altijd bijblijven. Rust zacht mooi en lief mens

Heel veel respect💞💞💞

Ik mis je kracht, je hoop, je jij !

Hallo iedereen…
Wat luisterde ik graag naar de video’s van Brenda, met haar mooie stem, intonatie en taalgebruik. Ik luister er nu nog soms naar op Instagram… Ik heb veel gehad aan wat Brenda deelde en ik leefde met haar en jullie mee in de goede en kwade dagen, voor zover ik kon inschatten hoe het voor jullie was. Want ook al lijd ik aan chronische depressie sinds mijn puberteit, die onderdrukt wordt met medicatie (de Cymbalta waarmee Brenda tot mijn eigen verbazing mocht stoppen), tot een psychose is het bij mij nooit gekomen. Dat ik me tijdens mijn zwangerschap beter dan ooit heb gevoeld, zowel fysiek maar ook mentaal, dat had me ook al de link naar onze vrouwelijke hormonen laten leggen. Ook om dat mijn nicht dat ook ervaren heeft (zij is 4 keer zwanger geweest) en zij is ook een kleindochter van mijn oma, die uit het leven is gestapt, lang voor wij geboren waren. Mijn grootmoeder was toen post-menopauzaal, zoals ik nu. Mijn vader, haar zoon dus, was toen 17 en is zich zijn hele leven “verantwoordelijk” blijven voelen voor de dood van zijn moeder.
Omdat ik zelf ook al vaker (in periodes zonder medicatie) het gevoel heb gekend dat mijn naasten veel beter af zouden zijn zonder mij, wil ik het volgende aan jullie, Jan, Jip, Lom en Zen zeggen. Denk aub nooit dat Brenda leven met jullie niet waardevol genoeg vond om ervoor te blijven vechten!!! Zoals ik het aanvoelde bij mezelf zal Brenda eerder het gevoel hebben gehad dat ze een “last” was voor jullie, vooral door het stigma dat heerst over psychosen. Dat ze niet in de eerste plaats zichzelf maar wel jullie zou verlossen van alle ellende door deze wereld vol onbegrip te verlaten. En dat gevoel is in haarzelf ontstaan, niet door iets wat jullie gezegd of gedaan zouden hebben of net niet gezegd of gedaan… Absoluut niet.
Dat gevoel, die gedachte is in Brenda haar brein ontstaan door een stroom aan reacties van allerhande moleculen, waar Brenda geen controle over had. Absoluut niet.
Dit wou ik jullie zeggen, in de (misschien ijdele) hoop dat het enige troost mag brengen. Aan het einde van dit jaar, wat voor jullie het slechtste jaar ooit in jullie leven zal zijn… Het gemis moet onvoorstelbaar groot zijn. Het verdriet onmetelijk diep en zwaar. Er zijn geen woorden voor.
Weet dat jullie het Licht waren in Brenda haar Leven!
Veel moed voor een toekomst samen met mekaar en met Brenda in jullie herinnering, jullie harten en in wie jullie geworden zijn.
Kristine
PS als een gesprek met deze onbekende, voor wie Brenda een soulsister was, kan helpen, laat het me zeker weten bv via instagram @sytah_and_me – pootje voor Wifi!

Je gaf mij hoop in het duister. Verwoordde wat ik zelf niet kon. Immer dank voor je grondverschuivende werk en om onze stem te zijn. Het toppunt van moed: Brenda. Denkend aan jou en je gezin.

In de lente van 2022 werd mijn zoon geboren. Na 6 weken werd er een postnatale psychose geconstateerd, die al even sluimerde zonder opgemerkt te worden.

Tijdens mijn herstel kwam het boek van Brenda op mijn pad, Kortsluiting in mijn hoofd. Wat. Een. Boek.
Eindelijk herkenning, ik ben niet alleen, een lotgenoot. Het voelde zo warm en o zo helend. Ik heb het in 1 ruk uitgelezen. Ergens voel ik een soort band met Brenda.

Na een intense begeleiding en het geluk van een fantastische huisarts, psychiater (na enige zoektocht en wat voorgangers) en een super netwerk van familie. Sta ik vandaag weer goed in het leven.

Bedankt Brenda! Duizend maal dank voor je woorden en je verhalen. De helende woorden die ik letterlijk en figuurlijk met me meedraag. Ze zijn een deel van mij.

Onnoemelijk veel sterkte aan de man, zonen en naasten van Brenda.

Ik denk aan jou 💕
Mis je schrijfsels 😓

Veel liefde voor iedereen die haar mist
🌻 🪷

Wie onder woorden kan brengen wat anderen zouden willen zeggen, leeft in alle harten, nu en tot in het oneindige.

‘The loss is immeasurable, but so is the love left behind’
Er wordt aan jullie gedacht. 💕

Ik keek naar haar op dat ze psychische kwetsbaarheden uit de taboesfeer wou krijgen. Dat ze opkwam voor alle mensen en ook voor degene die in soms de psychiatrie terecht kwamen. En terecht want ook dat zijn mensen en zij hebben daar ook nooit voor gekozen. Daar staan veel mensen te weinig bij stil vind ik.

Lieve Brenda en Jan,
Lieve Jip, Lom en Zen,

Al meer dan een maand geleden is het ondertussen, dat Brenda van ons heen is gegaan.
Het voelt nog steeds onwerkelijk. Op Facebook zag ik de zestiende verjaardag van Jip passeren; hoe vreselijk moet het zijn, die eerste verjaardagen, feesten, belangrijke data zonder Brenda in levenden lijve. Hoe lastig de dagdagelijkse kleine dingen zonder haar.
Mijn oprechte deelneming voor jullie alle vier, en voor alle mensen dichtbij en ver weg die Brenda een warm hart toedroegen.
Ik leerde jullie, Brenda en Jan, kennen als collega-reisbegeleiders bij Karavaan. Ik herinner me nog levendig de bijeenkomsten van de Brusselse begeleiders, en de blikken die jullie elkaar uitwisselden; voor ons was het toen al lang duidelijk dat Brenda en Jan bij elkaar hoorden. En of we gelijk hadden.

Toen liepen onze wegen uit elkaar, al botsten we later allebei op wantoestanden in de psychiatrie.
In 2012 kreeg ik door bijwerkingen van een hormonale behandeling met Decapeptyl Depot een acute depressie. Dat leidde tot een korte maar harde botsing met de psychiatrie, waarbij ik mijn relatie, huis en pluskinderen verloor, en mijn kinderwens definitief moest opbergen. Toen ook ik dat verhaal wilde neerpennen, heb ik Brenda’s ‘Uitgedokterd’ en ‘Ben ik dan nu weer normaal?’ gelezen. Die boeken boden erkenning en herkenning. In mijn eigen boek ‘Een tijd tussen al mijn tijden. Perikelen in de psychiatrie’ citeer ik Brenda’s werk ook – en de fragmenten die over haar (werk) gaan, heb ik haar voor publicatie ook ter goedkeuring voorgelegd. Dank, Brenda, voor je pionierswerk in de geestelijke gezondheidszorg. Dank, Jan, dat je Brenda nooit in de steek hebt gelaten.

Het nieuws van Brenda’s dood bereikte me op maandagochtend 7 oktober via een sms’je van Mietje, een gemeenschappelijke vriendin. Ik was compleet van slag. Ik moest kort daarna op de chartertrein naar Straatsburg stappen, waar ik als tolk voor het Europees Parlement ging werken. Maar dat liep mis: ik stapte op de verkeerde trein. Ik begon onbedaarlijk te huilen (wat uiteraard meer met Brenda dan met de gemiste trein te maken had) en de conducteur liet me uit medelijden gratis vederreizen tot Keulen. Dan naar Frankfurt en Baden-Baden, en uiteindelijk naar Straatsburg… Overal liepen treinen vertraging op, wisselden ze last-minute van perrons, holde ik tevergeefs voor een interessante aansluiting. Ik droeg heel uitzonderlijk laarsjes met erg hoge hakken, omdat ik donderdag rechtstreeks vanuit Straatsburg naar Kortenberg zou reizen, om daar een lezing over stigma te geven. Ik kende de grote zaal van het congrescentrum van het universitair psychiatrisch centrum, en dacht dat ik met hakjes wat beter zichtbaar zou zijn. Mijn koffer woog ook uitzonderlijk zwaar: ik had tien boeken meegenomen (en daarom ook geen extra paar makkelijke schoenen). En terwijl ik mijn zware koffer met boeken op mijn te hoge hakken van perron tot perron zeulde, voelde het aan als een metafoor voor wat Brenda al zoveel jaren meesleepte: een zware rugzak met heel wat boeken en mooie maar helaas ook vaak onmenselijke verhalen uit de psychiatrie.
Ik kwam in het station van Straatsburg aan om vijf voor zes, in plaats van om half een. En toen werd het hollen, op hoge hakken en met de zware koffer, naar de plenaire, waar ik om zeven uur de plenaire over seksueel misbruik moest tolken.

Die avond en de volgende dagen tikte ik Brenda’s naam regelmatig in op internet. Haar overlijden was nog niet publiek bekendgemaakt, en even kon ik de illusie koesteren dat het niet waar was, dat al die mooie foto’s van haar nog een mooi vervolg zouden krijgen. Want het kon niet waar zijn. Het mocht niet waar zijn.
Op donderdag liep de terugkeer vanuit Straatsburg niet bepaald vlot: ik zat al in de charter terug naar Brussel, maar die werd ontruimd wegens rookontwikkeling in een wagon. Drie volle uren heb ik op hoge hakken in het station staan wachten op een volgende trein, en ik werd steeds zenuwachtiger dat ik mijn lezing in Kortenberg niet zou halen. Collega’s gaven me toen de gouden tip: geef je lezing online. En zo bleef ik een nachtje langer in Straatsburg, en streamde de lezing vanop mijn hotelkamer. Eerst kwamen dr. Kirsten Catthoor en dr. Erik Thys aan het woord, en beiden verwezen op een heel serene en respectvolle manier naar het levenswerk van Brenda. Je kan hun lezingen hier herbekijken: https://www.upckuleuven.be/nl/agenda/hoe-we-het-ziekmakende-stigma-afgooien
Op mijn expliciete vraag werd mijn eigen lezing niet opgenomen, maar ook ik sprak mijn erkentelijkheid voor Brenda uit. In mijn lezing ‘Stigma als veelkoppige draak’ vertelde ik hoe verwoestend stigma en een foute aanpak in de hulpverlening kunnen zijn. Bij elke boekvoorstelling en/of lezing krijg ik telkens weer gelijkaardige verhalen te horen over foute bejegening door hulpverleners, machtsmisbruik en isolatiecellen.
Ik vertelde op mijn lezing in Kortenberg het verhaal dat bij een plaatje met vier chocolademousses hoorde: in Halle word ik regelmatig aangesproken door (familieleden en/of vrienden van) mensen die eveneens slecht behandeld werden in de PAAZ (psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis). Zo ging ik onlangs bij de plaatselijke bakker 4 chocolademousses halen, voor de verjaardag van mijn neefje de dag erop. De vrouw achter de toonbank vroeg: “Jij bent Veerle hé? Dank voor je boek. Mijn zoon heeft een verstandelijke beperking en is ook schandalig behandeld hier in het ziekenhuis. Nu is hij elders geïnterneerd, hij ligt al zeven dagen met vijfpuntfixatie geïsoleerd. De verpleging laat me niet bij hem, omdat het niet mooi is om aan te zien. Hij zou kwijlen van de vele medicatie, en hij is niet rustig te krijgen. Wat heeft mijn zoon misdaan? Hij heeft niemand bestolen of verkracht, hij heeft gewoon soms last met zijn eigen hoofd.” Mijn maag slaat dan in een knoop. Hoeveel getuigenissen zijn er nog nodig opdat hulpverlening eindelijk inziet dat je niet rustig wordt van een isolatiecel? Integendeel. De chocolademousses hebben het verjaardagsfeestje van mijn neefje niet gehaald. Ik heb ze uit frustratie alle vier na elkaar binnengespeeld. In een van haar laatste posts, zo zei ik tijdens mijn lezing, schreef Brenda dat ze 200 mails had binnengekregen naar aanleiding van haar initiatief ‘Stop de Waanzin’, waarbij ze de psychiatrie wegens wantoestanden wilde aanklagen. 200 keer 4 chocolademousses, gezond kan dat niet zijn.

De voorbije weken ben ik vaak droevig geweest. Tijdens de uitvaart van Brenda die ik via streaming kon volgen, heb ik tranen met tuiten gehuild. Ik heb geen flauw idee hoe jullie de voorbije weken zijn doorgekomen, en al helemaal niet hoe jullie hier de komende jaren een plek aan kunnen geven. Nogmaals mijn oprecht medeleven.
Ik moet toegeven dat ik de laatste weken ook vaak kwaad ben geweest. Kwaad op het legertje hulpverleners dat Brenda zo vertrouwde maar geen soelaas kon brengen, en misschien ook niet de nodige tools om de eigen golven tot bedaren te brengen. Nog veel kwader op de hulpverleners die het volledig verknoeid hebben, en van elk zinnig mens een zorgvermijder zouden maken. Kwaad op wie zich medestrijder noemt, maar iemand ongewapend naar de frontlinie stuurt. Kwaad op wie Brenda’s standpunten tot een karikatuur herleidt door het volgende te schrijven: “Ik weet dat mevrouw Froyen ervan uitging dat er ‘slechte mensen’ in de zorg werken die er plezier in scheppen kwetsbare mensen te kleineren. Misschien klopt dat. Maar zelf heb ik ze in mijn reis door verschillende psychiatrische ziekenhuizen nooit ontmoet.” Diezelfde hulpverlener gaf me in een persoonlijk bericht nog mee dat hij tegen Brenda tot in den treure had herhaald dat zulke mensen niet bestonden. ‘Een beetje psycholoog,’ heb ik daarop geantwoord, ‘zou toch moeten weten dat de ontkenning van beschadiging beschadigend is’.

Ik weet niet wat ik aan moet, met al die kwaadheid en al dat verdriet. Ik weet ook dat het geen fractie voorstelt van wat jullie nu moeten meemaken.
Ik wens jullie veel steun bij elkaar, en als ik ergens ook maar iets kan betekenen: weet me te vinden.

Met lieve en droeve groet,
Veerle

Rouwen is liefde… ♥️.