1978
2024
“But you knew there would always be the spring,
as you knew the river would flow again after it was frozen.”
Ernest Hemingway
Er komt altijd lente na de winter, sprak Brenda vaak hoopvol. Ze maakte er zelfs een project van: een 6-delige kaartenset om hen die het mentaal zwaar hebben een beetje lente op te sturen. Want als geen ander wist ze hoe het is om je vergeten te voelen. En hoe groot de nood aan sprankjes hoop is, als de winter veel te lang lijkt te duren. Het besef dat er altijd weer een lente komt, uit de grond steeds weer nieuwe bloemen groeien, heeft altijd veel voor Brenda betekend.
Deze website is een liefdevolle herinnering aan Brenda Froyen. Een plek om haar leven te eren en te herdenken. We nodigen je daarom uit fijne, inspirerende, rakende, ontroerende herinneringen met of aan Brenda te delen. In beeld of taal. Voel daarnaast ook de ruimte om uiting te geven aan alle gevoelens die met haar verlies gepaard kunnen gaan.
Opdat Brenda nooit zal worden vergeten, we haar missie voort blijven zetten, en het nu voor haar maar eeuwig lente mag zijn. Ze heeft niets minder verdiend.
Wat betekende Brenda voor jou? Hoe heeft ze je geraakt, geïnspireerd, ontroerd, aan het lachen gemaakt?
Deel hier jouw foto, verhaal, herinnering, of laat een reactie achter.
Verhalen en herinneringen aan Brenda
Brenda jij hebt niet te vergeefs geleefd, jouw werk zal door anderen na jouw worden voortgezet!
Ik wil ook haar dappere man en kinderen troosten; zij leeft ook al zien jullie haar niet meer, er is een God, die ook wel de God alle vertroosting wordt genoemd (2 Kor 1 : 3) Hij kan en zal jullie verder troosten en bemoedigen, zoals Hij dat ook mij gedaan heeft na het heengaan van onze oudste zoon
Heei Brenda,
Ik herlas onze uitwisseling van vorige zomer vandaag terug. Ik voeg ‘m hierbij voor Jan en de jongens. ‘We rock’, schreef je, ik sukkelend met mijn gezondheid, jij je diepe donkere in getuimeld en eenzaam. En toch nog met je cheerleader pomponnetjes zwierend voor mij en dankbaar. Je moet het maar kunnen…
You rock’te enorm.
Je hebt geen steentje verlegd in de rivier, maar een hele bergketen verplaatst…
Today I pebble. Soms berg, soms rots, soms steentje, soms simpelweg watje… Een wenend watje vandaag. Alles ok.
Ik wou dat ik was blijven uitreiken… Ik hoop dat je op een of andere manier de Liefde toch een beetje bleef voelen. Want zelfs in jouw diepe verdriet, bleef jij zelf ook Liefde.
Het was wel grappig. Ik die jou bedankte, jij mij. Ik denk dat er weinig mensen zijn die zo graag gezien waren als jij dat was. En toch vaak zo eenzaam. Potdekke toch. Ik weet niet of ik er vooral intens verdrietig of boos om moet zijn. Om deze wereld, waarin anders en heel gevoelig zijn zo moeilijk zijn…
Ik ging net naar een heerlijke circustheatervoorstelling met kapla-blokjes. Zo hard moeten lachen. Een gigantische spagaat tussen verdriet en geluk vandaag. Ik heb aan jou gedacht, tijdens het lachen. En aan het leven, hoe het altijd en-en is, licht én donker…
Ik hoop dat je rust mag vinden. Je laat een prachtige erfenis na. De wereld een beetje beter maken… als dat al lukt, mag je al over een vervuld leven spreken. You did that, en niet een beetje!
Ik weet dat je dit hier allemaal niet kunt lezen, maar ben zeker dat je de liefde voelt, daar waar je ziel nu naar op weg is.
Schrijven helpt. Dus misschien komt er nog wel een berichtje. En nu de natuur in! Met jou in mijn hart en gedachten!
Deze, ooit gekregen van een lieve vriend, deed me ook aan jou denken: https://fromtroublesofthisworld.wordpress.com/2022/11/15/in-lieu-of-flowers-by-shawna-lemay/
Liefs
Tiny
Eerst en vooral wil ik de familie en vrienden van Breda condoleren en mijn medeleven betuigen. Het is met heel veel droefheid dat ik in de krant het overlijden van Brenda heb vernomen.
Ik kende ze amper maar wil toch getuigen van wat een fantastische vrouw ze was en welke grote indruk ze om mij heeft gelaten.
In het vervolg van een werkgroep waren we een keer gaan eten en heb ik ze kunnen overtuigen om een lezing/conferentie te geven in het Frans in het hospitaal waar ik medisch directeur ben in Manage. Het voorbereiden van die conferentie heeft haar veel werk bezorgd maar ze heeft dat voortreffelijk gedaan. Voor al de aanwezigen blijft die een groot moment, een grote herinnering: door haar passie, humor maar ook haar intelligentie en de inhoud van haar boodschap die zo pertinent is voor de psychiatrie. Ik heb ze ook rondgeleid in mijn afdeling van de gedwongen opnames en in heel het ziekenhuis. Ze is maar een paar uur in ons ziekenhuis geweest en toch heeft ze haar stempel achtergelaten. Het is bijvoorbeeld sinds haar bezoek dat de patiënten in isolatie toch recht hebben op bezoek. Ze zei: “het enige dat ik de psychiaters nooit zal vergeven is dat ik de enige personen in wie ik nog vertrouwen had, mijn man, niet mocht zien”. Heel vaak hebben we nog aan die worden gedacht. Haar overlijden is zeker een enorm verlies voor vele mensen. Ook voor de psychiatrie. Dank u Brenda voor allees wat je voor de patienten en voor ons gedaan hebt.
Lieve Brenda,
Leuven, de losbandige jaren…
Part of the A-team, ontelbare (tot in de vroege) uren Fakbar-plezier, onze memorabele retro-avonden, meekwijlend op compleet foute hits van Jason Donovan, Mel & Kim, The Spice Girls, Milli Vanilli, … (in de tijd van bonnetjes voor 35 frank 🙈), … En tussendoor gingen we ongetwijfeld ook nog naar de les?
Na die 4 onvergetelijke jaren keerde ik meteen terug naar The Far West, maar onze wegen scheidden nooit volledig. We bleven elkaar sporadisch horen of zien (al dan niet “lekker met de meiden”, waar ik als West-Vlaams buitenbeentje soms wel eens verstek liet gaan 🫤).
Maar toen jij op de barricade ging staan als mensenrechtenactiviste voor de rechten van psychiatrische patiënten kruisten onze wegen elkaar opnieuw en vonden we elkaar terug. Wie had ooit kunnen denken dat wij, 2 losbol-Duracell-konijnen, elkaar zouden terugvinden in onze psychische kwetsbaarheid. Mijn draakje was/is veel kleiner dan dat van jou, maar we begrepen elkaar zo goed.
Ik beloof jou dat ik mijn steentje zal blijven bijdragen om psychische kwetsbaarheid uit de taboesfeer te halen en een gezicht te geven, als
– mama van 2 fantastische kinderen
– partner van de op 1 na beste man van de wereld (want Jan is de beste, hé)
– directeur regio Westhoek bij Ligo, Centrum voor Basiseducatie Brugge-Oostende-Westhoek
– liefhebster van de zon, dansen, kleuren, lezen, schrijven, fietsen, koken, reizen, feestjes, samenzijn met vrienden en familie en nog zo veel meer…
Ik ga je zo hard missen.
Maar ik trek me op aan de gedachte dat je niet meer moet vechten tegen jouw draak en nu hopelijk de rust hebt die je hier niet vond…
Voor altijd in mijn hart en o zo dankbaar dat ik jou mocht kennen.
Annelies
❤️❤️❤️
Jaren geleden kwam Brenda spreken op de universiteit in Gent tijdens mijn studies klinische psychologie. Haar kracht is me altijd bijgebleven. Sinds ze kwam spreken ben ik haar dan ook altijd blijven volgen op Facebook. Hoe ze steeds bleef vechten tegen wanpraktijken binnen de geestelijke gezondheidszorg vond ik bewonderenswaardig. Ik ben heel zeker dat ze voor velen een grote invloed is geweest en dat zal altijd zo blijven. Merci Brenda!
210 reacties
Na jouw overlijden, kreeg ik dat door via mijn dochter. Zij had op Karel de Grote Hogeschool een gastles van jou gehad voor het vak psyhopathologie. Ze schreef me dat ze die gastles nooit vergeten was en dat jij haar was bij gebleven en hoe ze bewondering had voor jou, dat je zo’n sterke vrouw was… Hoe ze versteld stond van de manier waarop je kon vertellen over wat je had meegemaakt en wat je wou bereiken om de zorg hierrond te verbeteren. Je hebt zeker impact gehad op haar!!
Wat een onwaarschijnlijk verlies. Brenda haar boek ‘Kortsluiting in mijn hoofd’ was op verschillende manieren belangrijk voor mij: het hielp mij lotgenoten vinden en toonde dat herstel mogelijk is. Het boek was mijn licht aan het einde van de tunnel toen ik dat nodig had. Ik heb haar dat ook verteld toen ze kwam spreken in Sint-Niklaas. Ze heeft mijn herstelproces mee vorm gegeven en daar zal ik haar voor altijd dankbaar voor zijn.
2 dagen voor je overlijden hebben we nog even gechat….het ging je niet…je was terug bij af…maar nooit gedacht dat dat ons laatste chatberichtje zou zijn.
Hoe onwezenlijk blijft het toch…iemand verliezen die zo gevochten heeft en zo sterk leek. Ik mocht Brenda verschillende keren ontmoeten tijdens fora van Uilenspiegel en Ups&Downs. Fijne gesprekjes tijdens de signeersessies van haar boeken. Tijdens haar lezingen, het verhaal van haar ziekteproces maar vooral haar aanklachten over de zorgverlening in de psychiatrie, kon ik alleen maar bevestigend knikken. Terwijl ik dit schrijf komen mijn ervaringen in alle hevigheid terug. Ook ik heb klachten ingediend tegen de instellingen waar ik verbleef. 1 psychiater uit de instelling heeft mij au serieux genomen en de fouten erkend. Eén van de weinigen zeker? We moeten het werk van Brenda verderzetten, absoluut. Met haar verhalen, haar boeken, die ik nu opnieuw ter haar herinnering zal herlezen, zal ik mij blijvend inzetten tegen de kwaliteit van de zorg voor ons, kwetsbare mensen. Veel moed voor Jan, Jip, Lom en Zen. Dikke knuffel.
Hoi lieve Brenda,
het is goed zo hoewel het mij wel enorm verdriet doet, te horen dat je hier niet meer bent in fysieke vorm :'(
Jij was en bent inderdaad een Engel, en een Martelaar nu ook. Ik heb nog onder andere met je gemaild begin dit jaar, we noemden elkaar ‘medestrijders’ 🙂
Ik begrijp waarom je hebt besloten om eruit te stappen en het is goed zo. Niemand is boos op jou. De ggz is gewoon regelmatig sadistisch en ook gewelddadig naar haar ‘patienten’ m.n. die met een (in HUN bewoordingen) ‘psychose’. Ja dat is echt heel, heel erg zwaar. Vooral als je dit (telkens weer) moet ondergaan. Ik heb o.a. je boek ‘Kortsluiting in mijn hoofd’ gelezen. Ik heb zelf ook meer boeken geschreven over mijn ‘psychosen’ en de ggz behandelingen die volgden, die ook uitgegeven zijn -zie mijn website hieronder. (Mede) daarover mailden wij met elkaar en ik vond dat contact heel waardevol. Brenda, er wordt van je gehouden. Waarschijnlijk voel je je nu beter, waar je ook bent (het Licht waarschijnlijk). Niemand is boos op jou.
En anderen gaan ‘gewoon’ verder met deze strijd, de mensen die hier nog rondlopen inclusief ik zelf en mensen uit mijn omgeving. Er zullen altijd ‘rebellen’ blijven. De ggz MOET anders.. menselijker.. liefdevoller! Al dat sadisme etc. MOET stoppen! Misschien heb jij deze strijd ‘verloren’.. maar de oorlog zullen wij winnen.. ze IS al gewonnen ook al lijkt dat nog (lang) niet zo!
Je zal altijd een plekje in mijn hart blijven houden. Lieve medestrijdster <3
Liefs,
Diana
Je wordt gemist!
Wist je maar hoe GEWELDIG je was!
Brenda,
het doet zo’n deugd je stem te horen, in de podcast ‘Stemmen over psychose’.
Je missie gaat door…!
Lieve familie en vrienden van Brenda,
Het overlijden van Brenda vernam ik door de nieuwsbrief van PsychoseNet Nederland. Het raakte mij enorm dit te lezen. De pijn die jullie hebben met dit verlies is niet uit te drukken in woorden. Intens verdrietig…
Zelf heb ik een verleden met psychoses en ik voel net als Brenda een missie om meer bewustzijn te brengen binnen de GGZ. Ik leerde Brenda dus zo kennen, door dit overlijdensbericht. Ik ging een filmpje van haar kijken en ik voelde direct: wat zij niet meer kan afmaken, ga ik doen. Alsof ik ineens heel sterk deze taak voelde.
In de zomer heb ik besloten om een boek te schrijven over mijn herstel en zojuist stuurt mijn moeder een artikel door van Brenda waarin ze ons de kanaries in de kolenmijn noemt. Deze metafoor heb ik in mijn inleiding eerder gezet en ik wist dus niet dat Brenda deze ook gebruikt. Deze synchroniciteit is prachtig en zie ik als een teken. Zonder elkaar te hebben gekend, toch zo gelijkgestemd. Dit gevoel van deze taak heeft ertoe geleid dat ik de impuls voelde om auteur te worden bij PsychoseNet, en dat ben ik ook geworden. Brenda is een inspiratie voor mij en haar missie draag ik diep in mijn hart.
En mijn hart gaat naar alle naasten uit. Ik wens iedereen veel kracht, zachtheid, liefde en heling toe in dit proces. Dit verlies is zo groot… Ik leef met jullie mee…
Veel liefs,
Marieke van der Wielen
Met een diep respect en dankbaarheid voor jouw werk, een geschenk aan iedereen die te maken heeft met psychoses en zoekt naar menselijkheid, open communicatie en informatie en community. Je voetstappen hebben een pad gebaand voor ons die hier nog rondlopen. We zullen je werk voortzetten, ieder op onze eigen manier.
Je kwam heel graag (het liefst met vriendinnen) in onze zadenwinkel in Dordrecht. De opwinding van al die soorten en teeltdromen gaf je energie. We verkopen dan ook graag je boek Mild Tuinieren en houden je zo nog een poosje bij ons. Voor Jan en de kinderen hopen we op troost, veerkracht en een liefdevol gedenken!
Ik heb je boek gelezen van kortsluiting in mijn hoofd onze dochter heeft dat ook al enkele keren meegemaakt ik u ben u heel dankbaar voor wat u allemaal hebt gedaan voor de zorg daar in te verbeteren en ik vind het heel erg dat het voor u allemaal te zwaar geworden is ik ga u wel missen met de verhalen waar ik moed kon uitputten rust nu maar in vrede .
Kippenvel, verdrietig, ik kende je niet, maar las je verhaal. Zo jammer dat we je op deze wereld moet missen. Veel sterkte voor jouw lieve echtgenoot en kinderen.
MA
Ik blijf je een zeer moedige vrouw vinden. Hoe je de zaken kon benoemen en aankaarten . Zo strijdbaar! Oprecht. Eerlijk. Menselijk !!!
Als een Boudica of een Jeanne d’Arc.
Voor ben je altijd een grote Dame geweest !!!
Respect ✊
Rust in vrede 🙏
Hettie
Lieve Brenda
Ik ken je niet. Ik kende je niet. Een twist van het lot heeft erover beslist dat jouw overlijden mijn pad heeft gekruist. Nog voor ik je maar heb kunnen leren kennen, bleek dat je op een steenworp van mij woonde en dat ik je zoon op schools vlak onder mijn hoede kreeg.
Je overlijden raakt me heel hard. Mentaal welzijn en de gebrekkige ondersteuning of hulp daarrond, zijn zaken die me de laatste jaren de hoogste hoogtes en de laagste laagtes van het leven hebben doen ontdekken. Je beslissing om de eeuwige rust op te zoeken, komt daarom des te harder binnen. Ik kan niet anders dan je bedanken om van dit onderwerp je levenswerk te hebben gemaakt. De vele reacties tonen alleen maar aan hoeveel mensen je hebt geraakt en vooruitgeholpen – ja, zelfs hebt gered.
Je hebt niet alleen een steen verlegd, je hebt een onderwerp dat maatschappelijk als ‘ongemakkelijk’ of ‘problematisch’ werd bestempeld uit de schaduw gehaald. Ik kan niet anders dan je daarvoor dankbaar zijn. Ik beloof om samen met de vele anderen die inspiratie putten uit jouw strijd om het gevecht verder te zetten. Het gevecht tegen mezelf, het gevecht tegen het taboe, het gevecht tegen de vooroordelen en het gevecht tegen de lacunes in het systeem. Ik beloof dit jaar zorg te dragen voor je zoon waar ik kan, moge jouw vrijgevochten en kritische geest voortleven in hem, je andere zonen, je man en iedereen die jij liefhad én iedereen die jou liefhad.
Ik hoop dat je de rust hebt gevonden waar je zo naar snakte. Bedankt voor alles.
Liefs
LS
Wat een mooie viering was het gisteren… De liefde en warmte voor deze prachtige vrouw was heel tastbaar!
Bren, zoals we haar op de GLTT noemden, was een uniek persoon die iedereen om zich heen deed opfleuren met haar stralende lach, haar aanstekelijke glimlach en haar onuitputtelijke energie. Ik zal nooit vergeten hoe we in Dublin arm in arm en uit volle borst een ode brachten aan Molly Malone:
In Dublin’s fair city
Where the girls are so pretty
I first set my eyes on sweet Molly Malone
As she wheeled her wheelbarrow
Through streets broad and narrow
Crying, “Cockles and mussels, alive, alive, oh!”
Alive, alive, oh
Alive, alive, oh
Crying, “Cockles and mussels, alive, alive, oh”
“Very much alive”, dat was jij, Brenda! Ik ben blij dat ik je heb mogen kennen en mis je nu al…
Heel veel sterkte voor je gezin en je hele familie!
Greet Devaddere