1978
2024
“But you knew there would always be the spring,
as you knew the river would flow again after it was frozen.”
Ernest Hemingway
Er komt altijd lente na de winter, sprak Brenda vaak hoopvol. Ze maakte er zelfs een project van: een 6-delige kaartenset om hen die het mentaal zwaar hebben een beetje lente op te sturen. Want als geen ander wist ze hoe het is om je vergeten te voelen. En hoe groot de nood aan sprankjes hoop is, als de winter veel te lang lijkt te duren. Het besef dat er altijd weer een lente komt, uit de grond steeds weer nieuwe bloemen groeien, heeft altijd veel voor Brenda betekend.
Deze website is een liefdevolle herinnering aan Brenda Froyen. Een plek om haar leven te eren en te herdenken. We nodigen je daarom uit fijne, inspirerende, rakende, ontroerende herinneringen met of aan Brenda te delen. In beeld of taal. Voel daarnaast ook de ruimte om uiting te geven aan alle gevoelens die met haar verlies gepaard kunnen gaan.
Opdat Brenda nooit zal worden vergeten, we haar missie voort blijven zetten, en het nu voor haar maar eeuwig lente mag zijn. Ze heeft niets minder verdiend.
Wat betekende Brenda voor jou? Hoe heeft ze je geraakt, geïnspireerd, ontroerd, aan het lachen gemaakt?
Deel hier jouw foto, verhaal, herinnering, of laat een reactie achter.
Verhalen en herinneringen aan Brenda
Wat een vreselijk bericht maar kan alleen een tekst toevoegen die ik in 2008 schreef en opgetekend in het boek wat ik schreef “schizofrenie als levensweg” uit 2009.
Heel veel sterkte familie, vrienden , kennissen en iedereen die strijd tegen het onrecht.
Hierbij de tekst “AFSCHEID”
Afscheid ( 2018)
Het kan voorgoed zijn, maar ook voor even, een mens neemt voortdurend afscheid tijdens het leven.
Als je met iemand een praatje maakt, of een auto die je verkoopt, of je neemt afscheid van een dierbare die is overleden.
Soms is het een stukje van jezelf wat je achter moet laten, het vertrouwde, de veiligheid die je kwijt kan raken.
Een scheiding van je man of vrouw, waar je jaren lief en leed mee gedeeld hebt.
Het afscheid kan ook een begin zijn van iets nieuws, wat een vrijheid kan betekenen die je nog niet eerder gevoeld hebt.
Laat het afscheid een goede herinnering blijven waar je wat aan hebt, zonder datgene wat je kwijt bent.
Eigenlijk raken we nooit wat kwijt, want een afscheid is nooit definitief. De herinnering, het gevoel en de warmte van een persoon of iets anders kan nog altijd aanwezig zijn.
Laat het afscheid een verandering zijn van je innerlijk, zodat het een positieve uitwerking heeft op jezelf.
Wees voor altijd jezelf bij waar je afscheid van neemt en laat wat je voelt voor datgene een rustplaats zijn in je hart, zodat het nooit verdwijnt.
Ik stond te glunderen, want in had er net 3 jaar hogeschool opzitten. Eindelijk op mijn 43ste leerkracht! Brenda was promotor van mijn eindwerk, waar ze me een 19 voor had gegeven. Niet moeilijk, ze had er zelf uren mee over nagedacht. Hoedje op, grote glimlach, en daar kwam ze om me te feliciteren. Met enthousiasme en passie, in haar hart en op haar tong. Ik kreeg een zakje zonnebloemzaadjes van haar, om uit te groeien tot een grootse bloem. Een kleine attentie met een grote boodschap. Pas later las ik haar boek, want hoewel ze altijd open communiceerde over haar psychose, ze was voor mij die gepassioneerde docent in wiens voetsporen ik ging volgen. Ik wilde en wil haar niet anders zien.
Ik sta mijn 7de jaar voor de klas. Ik weet dat mijn stijl de hare spiegelt en ik ben daar trots op.
Ik sprak haar nog regelmatig en kreeg zelfs het manuscript van 1 jaar met WiFi, om in de klas voor te lezen. Iets dat ik elk jaar doe.
Ik weet dus ook welke zwarte periode passeerde, al was dat van verder af. Ik kan me voorstellen dat die duistere momenten ondraaglijk werden. Ik kan me voorstellen welke impact dat heeft op haar intimi. Ik kan me het gemis voorstellen.
Jan, jongens, ik ken jullie niet persoonlijk en wens jullie geen sterkte of moed, wel de ademruimte om dit zelf te verwerken. Om een vorm van afsluiten te vinden. Om de prachtige dingen die Brenda bewoog in het leven van anderen te kunnen zien. Om met trots en liefde haar herinnering te kunnen omhullen.
Liefs
Lin
Een foto ter ere van de slachtoffers en nabestaanden van de aanslag in Zaventem op 22 maart, een jaar later getrokken, idee van Brenda, destijds docente Nederlands bij AP waar wij de opleiding Leerkracht Lager Onderwijs volgden. Weliswaar een van de meest bekwame en inspirerende onderwijzers, met een ontzettend grote passie voor taal en onderwijs. Een passie die wij met liefde verder zullen uitdragen. Ze was altijd zo begaan met alles en iedereen en plantte zaadjes (letterlijk en figuurlijk) waar ze dat kon.
Ik kan alleen maar hopen dat wij, nu gegroeid tot jonge bomen, diezelfde zaadjes blijven doorgeven… En dat dit laatste zaadje van Brenda voor verandering zal zorgen in ons systeem, op een manier waar zij tevredenheid uit had gehaald. Ik ben zeker dat velen onder ons dit gevecht van jou zullen voortzetten.
Het regent tranen Brenda, tranen van verdriet en ongeloof, dit nieuws valt ons heel zwaar. Jan, Jip, Lom, Zen en co, de hartjes zijn nu de steun en liefde die we jullie willen bieden om dit verschrikkelijk verlies mee een plek te kunnen geven. We leven met jullie mee.
Lieve Brenda,
Woorden schieten tekort om te beschrijven wat voor licht jij was in mijn leven en in dat van velen. Als mijn stagebegeleidster bij PsychoseNet heb je me niet alleen begeleid, maar ook geïnspireerd, gemotiveerd en aangemoedigd om mijn eigen stem te vinden in de strijd tegen het stigma rond psychische kwetsbaarheid. Je lachte met je hele hart, en jouw creativiteit en ideeën waren altijd een bron van bewondering voor mij. Dankzij jou heb ik geleerd hoe belangrijk het is om vastberaden te blijven in het gevecht voor rechtvaardigheid binnen de geestelijke gezondheidszorg.
Ik ben je oneindig dankbaar voor alles wat je me hebt gegeven—je begeleiding, je vriendelijkheid, je kracht. Ik ben trots dat ik je in mijn boek heb kunnen bedanken, want zonder jou had ik die stap misschien nooit gezet. Je geloofde in me, en daar ben ik je eeuwig dankbaar voor.
Je bent een prachtig mens met een prachtige ziel. Je doorzettingsvermogen, je medemenselijkheid en je warme persoonlijkheid zijn eigenschappen waar ik altijd naar zal streven. Ik zal jouw levenslust en inzet nooit vergeten. Je blijft voor altijd in mijn gedachten en in mijn hart.
Mijn diepste medeleven gaat uit naar jouw geliefden—je man en je drie zonen. Mogen ze kracht vinden in de herinneringen aan jouw liefde en licht.
Dankjewel, Brenda. Voor alles.
Met alle liefde en dankbaarheid,
Freya
Ik leerde je kennen tijdens meet the experts in Haarlem en las daarna je indrukwekkende boek over jouw ervaringen in de ggz ‘kortsluiting in mijn hoofd’. We bleken in hetzelfde jaar, 2012, onze psychische crisis te hebben gekend. Ja dat smeed een band.
We renden en fietsen met team Psychosenet 555 kilometer door Nederland. Wat een machtig mooi avontuur was dat.
Je interviewde mij over het betrekken van naasten voor je boek ‘uitgedokterd’. Ik vond het fijn dat jij aandacht had voor die naasten. En het belang daarvan onderstreepte met ook jouw eigen ervaringen hiermee. Daar hadden we mooie gesprekken over en ik genoot van jouw enthousiasme en energie tijdens die gesprekken.
Ik bleef je volgen via Facebook. En maakte daardoor ook mee hoe je worstelde eind 2023. En toen werd het lang stil op dat forum. Het lijden aan en door depressie. Ik had nog even telefonisch contact met je. Je vertelde over je worstelingen. En ik over de mijne. Want ja ook nu weer, 12 jaar later, worstelden we in dezelfde periode met depressies.
Wat is het verdrietig dat je er nu niet meer bent. En wat heb je veel moois achtergelaten waar anderen door geraakt en geïnspireerd zijn. Wat zullen je mannen thuis je missen en al die andere dierbaren. Ik hoop dat je je rust hebt gevonden. Ik ben blij dat ik je ooit heb leren kennen. Ik ga je missen.
Liefs uit Wognum,
Nanette
210 reacties
Na jouw overlijden, kreeg ik dat door via mijn dochter. Zij had op Karel de Grote Hogeschool een gastles van jou gehad voor het vak psyhopathologie. Ze schreef me dat ze die gastles nooit vergeten was en dat jij haar was bij gebleven en hoe ze bewondering had voor jou, dat je zo’n sterke vrouw was… Hoe ze versteld stond van de manier waarop je kon vertellen over wat je had meegemaakt en wat je wou bereiken om de zorg hierrond te verbeteren. Je hebt zeker impact gehad op haar!!
Wat een onwaarschijnlijk verlies. Brenda haar boek ‘Kortsluiting in mijn hoofd’ was op verschillende manieren belangrijk voor mij: het hielp mij lotgenoten vinden en toonde dat herstel mogelijk is. Het boek was mijn licht aan het einde van de tunnel toen ik dat nodig had. Ik heb haar dat ook verteld toen ze kwam spreken in Sint-Niklaas. Ze heeft mijn herstelproces mee vorm gegeven en daar zal ik haar voor altijd dankbaar voor zijn.
2 dagen voor je overlijden hebben we nog even gechat….het ging je niet…je was terug bij af…maar nooit gedacht dat dat ons laatste chatberichtje zou zijn.
Hoe onwezenlijk blijft het toch…iemand verliezen die zo gevochten heeft en zo sterk leek. Ik mocht Brenda verschillende keren ontmoeten tijdens fora van Uilenspiegel en Ups&Downs. Fijne gesprekjes tijdens de signeersessies van haar boeken. Tijdens haar lezingen, het verhaal van haar ziekteproces maar vooral haar aanklachten over de zorgverlening in de psychiatrie, kon ik alleen maar bevestigend knikken. Terwijl ik dit schrijf komen mijn ervaringen in alle hevigheid terug. Ook ik heb klachten ingediend tegen de instellingen waar ik verbleef. 1 psychiater uit de instelling heeft mij au serieux genomen en de fouten erkend. Eén van de weinigen zeker? We moeten het werk van Brenda verderzetten, absoluut. Met haar verhalen, haar boeken, die ik nu opnieuw ter haar herinnering zal herlezen, zal ik mij blijvend inzetten tegen de kwaliteit van de zorg voor ons, kwetsbare mensen. Veel moed voor Jan, Jip, Lom en Zen. Dikke knuffel.
Hoi lieve Brenda,
het is goed zo hoewel het mij wel enorm verdriet doet, te horen dat je hier niet meer bent in fysieke vorm :'(
Jij was en bent inderdaad een Engel, en een Martelaar nu ook. Ik heb nog onder andere met je gemaild begin dit jaar, we noemden elkaar ‘medestrijders’ 🙂
Ik begrijp waarom je hebt besloten om eruit te stappen en het is goed zo. Niemand is boos op jou. De ggz is gewoon regelmatig sadistisch en ook gewelddadig naar haar ‘patienten’ m.n. die met een (in HUN bewoordingen) ‘psychose’. Ja dat is echt heel, heel erg zwaar. Vooral als je dit (telkens weer) moet ondergaan. Ik heb o.a. je boek ‘Kortsluiting in mijn hoofd’ gelezen. Ik heb zelf ook meer boeken geschreven over mijn ‘psychosen’ en de ggz behandelingen die volgden, die ook uitgegeven zijn -zie mijn website hieronder. (Mede) daarover mailden wij met elkaar en ik vond dat contact heel waardevol. Brenda, er wordt van je gehouden. Waarschijnlijk voel je je nu beter, waar je ook bent (het Licht waarschijnlijk). Niemand is boos op jou.
En anderen gaan ‘gewoon’ verder met deze strijd, de mensen die hier nog rondlopen inclusief ik zelf en mensen uit mijn omgeving. Er zullen altijd ‘rebellen’ blijven. De ggz MOET anders.. menselijker.. liefdevoller! Al dat sadisme etc. MOET stoppen! Misschien heb jij deze strijd ‘verloren’.. maar de oorlog zullen wij winnen.. ze IS al gewonnen ook al lijkt dat nog (lang) niet zo!
Je zal altijd een plekje in mijn hart blijven houden. Lieve medestrijdster <3
Liefs,
Diana
Je wordt gemist!
Wist je maar hoe GEWELDIG je was!
Brenda,
het doet zo’n deugd je stem te horen, in de podcast ‘Stemmen over psychose’.
Je missie gaat door…!
Lieve familie en vrienden van Brenda,
Het overlijden van Brenda vernam ik door de nieuwsbrief van PsychoseNet Nederland. Het raakte mij enorm dit te lezen. De pijn die jullie hebben met dit verlies is niet uit te drukken in woorden. Intens verdrietig…
Zelf heb ik een verleden met psychoses en ik voel net als Brenda een missie om meer bewustzijn te brengen binnen de GGZ. Ik leerde Brenda dus zo kennen, door dit overlijdensbericht. Ik ging een filmpje van haar kijken en ik voelde direct: wat zij niet meer kan afmaken, ga ik doen. Alsof ik ineens heel sterk deze taak voelde.
In de zomer heb ik besloten om een boek te schrijven over mijn herstel en zojuist stuurt mijn moeder een artikel door van Brenda waarin ze ons de kanaries in de kolenmijn noemt. Deze metafoor heb ik in mijn inleiding eerder gezet en ik wist dus niet dat Brenda deze ook gebruikt. Deze synchroniciteit is prachtig en zie ik als een teken. Zonder elkaar te hebben gekend, toch zo gelijkgestemd. Dit gevoel van deze taak heeft ertoe geleid dat ik de impuls voelde om auteur te worden bij PsychoseNet, en dat ben ik ook geworden. Brenda is een inspiratie voor mij en haar missie draag ik diep in mijn hart.
En mijn hart gaat naar alle naasten uit. Ik wens iedereen veel kracht, zachtheid, liefde en heling toe in dit proces. Dit verlies is zo groot… Ik leef met jullie mee…
Veel liefs,
Marieke van der Wielen
Met een diep respect en dankbaarheid voor jouw werk, een geschenk aan iedereen die te maken heeft met psychoses en zoekt naar menselijkheid, open communicatie en informatie en community. Je voetstappen hebben een pad gebaand voor ons die hier nog rondlopen. We zullen je werk voortzetten, ieder op onze eigen manier.
Je kwam heel graag (het liefst met vriendinnen) in onze zadenwinkel in Dordrecht. De opwinding van al die soorten en teeltdromen gaf je energie. We verkopen dan ook graag je boek Mild Tuinieren en houden je zo nog een poosje bij ons. Voor Jan en de kinderen hopen we op troost, veerkracht en een liefdevol gedenken!
Ik heb je boek gelezen van kortsluiting in mijn hoofd onze dochter heeft dat ook al enkele keren meegemaakt ik u ben u heel dankbaar voor wat u allemaal hebt gedaan voor de zorg daar in te verbeteren en ik vind het heel erg dat het voor u allemaal te zwaar geworden is ik ga u wel missen met de verhalen waar ik moed kon uitputten rust nu maar in vrede .
Kippenvel, verdrietig, ik kende je niet, maar las je verhaal. Zo jammer dat we je op deze wereld moet missen. Veel sterkte voor jouw lieve echtgenoot en kinderen.
MA
Ik blijf je een zeer moedige vrouw vinden. Hoe je de zaken kon benoemen en aankaarten . Zo strijdbaar! Oprecht. Eerlijk. Menselijk !!!
Als een Boudica of een Jeanne d’Arc.
Voor ben je altijd een grote Dame geweest !!!
Respect ✊
Rust in vrede 🙏
Hettie
Lieve Brenda
Ik ken je niet. Ik kende je niet. Een twist van het lot heeft erover beslist dat jouw overlijden mijn pad heeft gekruist. Nog voor ik je maar heb kunnen leren kennen, bleek dat je op een steenworp van mij woonde en dat ik je zoon op schools vlak onder mijn hoede kreeg.
Je overlijden raakt me heel hard. Mentaal welzijn en de gebrekkige ondersteuning of hulp daarrond, zijn zaken die me de laatste jaren de hoogste hoogtes en de laagste laagtes van het leven hebben doen ontdekken. Je beslissing om de eeuwige rust op te zoeken, komt daarom des te harder binnen. Ik kan niet anders dan je bedanken om van dit onderwerp je levenswerk te hebben gemaakt. De vele reacties tonen alleen maar aan hoeveel mensen je hebt geraakt en vooruitgeholpen – ja, zelfs hebt gered.
Je hebt niet alleen een steen verlegd, je hebt een onderwerp dat maatschappelijk als ‘ongemakkelijk’ of ‘problematisch’ werd bestempeld uit de schaduw gehaald. Ik kan niet anders dan je daarvoor dankbaar zijn. Ik beloof om samen met de vele anderen die inspiratie putten uit jouw strijd om het gevecht verder te zetten. Het gevecht tegen mezelf, het gevecht tegen het taboe, het gevecht tegen de vooroordelen en het gevecht tegen de lacunes in het systeem. Ik beloof dit jaar zorg te dragen voor je zoon waar ik kan, moge jouw vrijgevochten en kritische geest voortleven in hem, je andere zonen, je man en iedereen die jij liefhad én iedereen die jou liefhad.
Ik hoop dat je de rust hebt gevonden waar je zo naar snakte. Bedankt voor alles.
Liefs
LS
Wat een mooie viering was het gisteren… De liefde en warmte voor deze prachtige vrouw was heel tastbaar!
Bren, zoals we haar op de GLTT noemden, was een uniek persoon die iedereen om zich heen deed opfleuren met haar stralende lach, haar aanstekelijke glimlach en haar onuitputtelijke energie. Ik zal nooit vergeten hoe we in Dublin arm in arm en uit volle borst een ode brachten aan Molly Malone:
In Dublin’s fair city
Where the girls are so pretty
I first set my eyes on sweet Molly Malone
As she wheeled her wheelbarrow
Through streets broad and narrow
Crying, “Cockles and mussels, alive, alive, oh!”
Alive, alive, oh
Alive, alive, oh
Crying, “Cockles and mussels, alive, alive, oh”
“Very much alive”, dat was jij, Brenda! Ik ben blij dat ik je heb mogen kennen en mis je nu al…
Heel veel sterkte voor je gezin en je hele familie!
Greet Devaddere