In liefdevolle herinnering aan
Brenda Froyen

Pssst

Brenda,

De eerste keer dat ik je ontmoette, was in die grote aula van de hogeschool in Antwerpen, waar je me had uitgenodigd om over mijn werk als illustrator te praten. Je zat tussen je studenten, die je duidelijk op handen droeg. Vol vuur, passie en enthousiasme volgde je elke zin, elk woord en elk beeld dat ik liet zien. Na afloop zei je dat je een boek over psychologie voor kinderen wilde maken en dat mijn tekenstijl daarbij paste. Je vroeg me erover na te denken, en dat deed ik ook, want ik was wat overdonderd.

Af en toe belde je me en polste je heel overtuigend naar dat boekenplan. Je wilde en zou dit broodnodige boek maken en, hoe meer jij erover nadacht, hoe zekerder je werd dat dit boek met mij gemaakt moest worden. Na een zoveelste telefoontje gaf ik je mijn ja-woord, je had me overtuigd en begreep erg goed waarom ik afwachtend was geweest. We vonden allebei: we houden van kinderen, we houden van vertellen aan kinderen, waarom zijn we dan niet bezorgd om dat kwetsbare, kijkende lezertje?

We stelden onze ploeg samen: Brunhilde was de perfecte uitgever voor dit boek, net als Sofie, mijn jeugdvriendin, die de lay-out zou verzorgen. We belden vaak, vergaderden en overlegden. Stukje bij beetje kwamen de hoofdstukken bij me binnen via WhatsApp. Je schreef zo helder, zo duidelijk, zo eerlijk, dat ik meteen mijn tekeningen naar jou terugstuurde. Zo vanzelfsprekend, zo vlot hebben wij dat mooie, sierlijke boek Pssst! gemaakt. Ik vertrouwde je en jij mij. We volgden en leidden, als twee dansers. Het boek was klaar en de reacties waren geweldig.

We staken samen een zaalshow in elkaar en amuseerden ons al werkend en zwoegend door al die zware thema’s van de psychologie. We tourden door Vlaanderen, en legden samen heel wat kilometers af, babbelend en luisterend, lachend en filosoferend. Ja, het ging soms diep, vooral als het ging over dat ene moeilijke ‘pssst-woord’. Je was een auteur die zichzelf volledig opzijzette voor haar lezers, haar publiek, haar omgeving, die ze zo graag overdonderde. Je was gul en open, kon erg druk zijn en ging soms met je gedachten àlle kanten op, om dan zuchtend te zeggen: ‘Sorry, Tom, ik ben weer druk he…’.

Je wakkerde bij mij iets aan, bracht me dichter bij mijn binnenkant, zowel in mijn tekenwerk als in mijn eigen wereld. Je deed me dat gevoelige nawoord in ons boek schrijven, want jezelf kwetsbaar opstellen, dat vergt moed tegenover jezelf, ‘gewoon doen Tom!’, zei je dan supporterend.

Ons laatste optreden in Boechout was er een om U tegen te zeggen. Ratelend met je potten en je pannen schudde je het publiek wakker en nam je ook mij mee in jouw dada, met humor, ernst en passie. Streng voor jezelf én je publiek trok je ten strijde tegen het slaafse geknik in deze wereld. Wat kon je je soms hard en mooi je strijdvaardigheid verwoorden, met je Limburgse zachte ‘r’. Maar je was ook kwetsbaar, en ik had soms het gevoel dat je kon schuilen in mijn tekeningen en de vele babbels. Die rust had je nodig in deze wereld, die je soms schaterend weglachte met een absurde, geestige zinsnede.

Onze wegen gingen even uit elkaar, Brenda, zoals dat gaat in de boekenwereld. Maar ik leek je ook even kwijt, het voorbije jaar. Of beeldde ik me iets in?

Vorige maand kwam je weer in mijn vizier, en wat was ik blij, toen ik hoorde dat we een vervolg zouden maken op onze ‘Pssst!’. Maar je berichtjes misten kleur en ik voelde je power neerdalen. De drukte van het leven, mijn volle hoofd, de vele projecten en nog veel meer hielden me in de waan dat je snel een eerste tekstje zou schrijven voor ons boek. Er volgde enkel een bericht, dat onwezenlijk was en nog steeds onbestaande lijkt. Brenda, rusteloze strijder, lieve, eerlijke schrijfster, performer, onderzoeker, maatje. Wat gaan je kinderen je missen, want voor hén moeten we blijven waken, zorgen, liefhebben, betoveren…vol vuur, passie en enthousiasme, vol Brenda. Het ga je heel erg goed.

Tom Schoonooghe