Liefdevolle herinneringen
Lieve Brenda
Lieve familie
Onbegrijpelijk vind ik het. Zo jammer. Sinds gisteren zoveel aan jou/jullie gedacht.
Brenda, een vrouw en mama met zo’n groot hart, zoveel talenten, zoveel energie en enthousiasme.
Ik heb genoten van alle inspirerende teksten, tuin-, bomen- en bloementips, de mooiste tuin- en vakantiefoto’s.
Een stukje uit een post van 3 februari 2023:
“Overal waar ik kom leer ik m´n studenten dit lied aan. Ik maakte het op de melodie van Baccardi rum (mmm pedagogisch minder verantwoord). Het is een boodschap die ik m’n studenten wil meegeven:
“Be who you wanna be
Taking things the way they come
Make mistakes and try and fail
As much as you can
Another chance will come along.”
Voor al wie Brenda mist:
Het verhaal van de drie bomen – Auteur: Evert Landwaard
Er waren eens drie bomen. Tijdens een harde storm verloren ze alle drie een tak waarvan ze erg hielden. De bomen gingen alle drie op een andere manier met hun verlies om. Een paar jaar later ging ik op zoek naar de bomen en heb ik ze weer gevonden.
De eerste boom rouwde nog steeds om zijn verlies en ieder voorjaar als de zon hem uitnodigde om te groeien, zei hij: ‘Nee, dat kan ik niet want ik mis een belangrijke tak.’ Deze boom was klein gebleven en stond in de schaduw van andere bomen. De zon kon er niet meer bij. De wond waar de tak was afgebroken kon je goed zien; het was het hoogste punt van de boom gebleven. De boom was na het verlies niet meer verder gegroeid.
De tweede boom was zo geschrokken van de pijn dat hij had besloten om het verlies te vergeten. Hij was moeilijk te vinden, want hij lag op de grond. Hij was bij een voorjaarsstorm omgewaaid omdat zijn wortels geen houvast meer hadden in de aarde. De plek van de wond was moeilijk te vinden. Deze zat verstopt achter een heleboel vochtige bladeren.
De derde boom was ook geschrokken van de pijn en de leegte in zijn lijf. Hij had gerouwd om zijn verlies. Het eerste voorjaar toen de zon hem uitnodigde om te groeien, had hij gezegd: ‘Dit jaar nog niet, het is te vroeg.’ Toen de zon het tweede voorjaar weer terugkwam met de uitnodiging had hij gezegd: ‘Ja zon, verwarm mij maar. Mijn wond heeft warmte nodig, zodat ze weet dat ze erbij hoort.’ Toen de zon het derde voorjaar weer terug kwam, sprak de boom: ‘Ja zon, kom maar, ik wil weer groeien. Ik weet dat er nog veel te groeien is.’ De derde boom was moeilijk te vinden want hij was groot en sterk geworden, dat had ik niet verwacht. Gelukkig kon ik hem herkennen aan de dichtgegroeide wond die vol trots in het zonlicht stond.
Ik heb Brenda helaas nooit mogen ontmoeten haar plots heengaan raakt me enorm.
Na mijn gedwongen opname en de klacht die ik genomen heb omdat mijn rechten als mens geschonden zijn tijdens mijn psychisch kwetsbaar zijn, kwam ik bij Brenda terecht door de internationale tentoonstelling over de schending van de mensenrechten in de psychiatrie in Antwerpen en haar profiel gaf me enorme moed om de strijd aan te gaan. Ik wens alle dierbare veel troost en steun bij elkaar♡♡♡♡
☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆
Brenda, je zal mij altijd bijblijven als een bloem van een mens. De zonnebloem…
Zonnige, felle kleur met een groot hart!
Het ga je goed hierboven!!
Rust in vrede!
Samen op toneelcursus in Dworp: spelen, zingen en dansen. Je was toen zo verliefd. Je wou zo graag mama worden. Je zong zo mooi en vertelde zo grappig. Dankjewel dat we er bij mochten zijn op je trouw. Het is zo triest dat je ziek werd en het is onbegrijpelijk onrechtvaardig hoe je behandeld werd. Je hebt je niet laten doen, je bent voor jezelf opgekomen, je hebt gevochten voor je gezin, je hebt veel mensen een stem gegeven. Dankjewel Brenda.
Wat voelde ik me vereerd toen @brendafroyen me vroeg om een lesdag rond ervaringsdeskundigheid te verzorgen in de eerste edities van de Masterclass Herstelgerichte zorg.
Wat heb ik genoten van het aanwezig kunnen zijn bij verschillende van haar lezingen, voorstellingen van haar boeken, de start van de Belgische versie van @psychosenet ( @psychosenetbelgie ) en vooral van de gesprekken die we hadden.
Uitwisselingen over onszelf, over de strijd die we streden in de #ggz, over hoe zij zich niet als ervaringswerker maar als gewoon mens zag, over hoe moeilijk het leven is in onze huidige maatschappij, …
We hadden verschillende communicatiestijlen (soms ook wat andere visies) die niet altijd door iedereen gewaardeerd werden.
Dat moest ook niet. Net die verscheidenheid van stemmen en stijlen hebben we nodig om dingen in beweging te zetten.
Daar waren we het altijd ontegensprekelijk over eens.
Ik heb je leren kennen door je boeken toen ik men eerste depressie had. De laatste jaren je gevolgd via facebook en nu enorm geschrokken en vind het heel erg dat je zo voelde dat er geen enkele andere uitweg meer was. Bedankt voor alles lieve Brenda.
Lieve Brenda,
Zelf ben ik ook psyhose gevoellig en daardoor volgde ik jou al heel lang.
In jouw berichten voelde ik jouw energie, doorzetting, onmacht, verdriet. Jouw eerlijkheid ondanks alle taboes was heel inspirerend.
Deze wereld vol met onrecht, onbegrip en oorlog verdient jou niet.
Je bent nu ongetwijfeld op een vredige plaats. Een mooie ster aan de hemel.
Ondanks dat het afscheid zwaar is, kan dit een troost zijn voor jouw man en kinderen.
Straal maar verder Brenda daar hoog aan de hemel.
Brenda, ik ben helemaal stilgeworden van het bericht dat je er niet meer bent. Moeilijk te geloven dat er na deze winter geen Brenda-lente meer volgt met foto’s van je bloemen in de tuin waar je met zoveel mildheid tot mooie creaties kwam. Je inspireerde mij als hulpverlener alsook vele cliënten van me die in jou een dappere lotgenoot vonden. Mijn dochter was gek op Wifi en verslond de boekjes. Via je boek in onze wachtzaal in de praktijk bereikte jouw verhaal ook veel van onze cliënten.
Beste Jan en lieve jongens, ik wens jullie toe dat jullie bij elkaar terecht kunnen met al jullie gevoelens; verdriet, boosheid, verontwaardiging, ongeloof,.. Ik weet zeker dat het mede omwille van jullie is dat Brenda haar strijd zo lang kon volhouden. Gesterkt door de wetenschap dat jullie er waren, dankzij haar liefde en trots die ze voelde voor jullie bleef ze ondanks veel pijn moedig vechten voor een wereld waarin kwetsbaarheid mag bestaan. Misschien misten wij als buitenstaanders soms hoeveel verdriet er schuilging achter al die strijdvaardigheid. Elke moed kent grenzen en ik denk dat Brenda tot het uiterste is gegaan. Vanuit onze praktijk zetten we haar werk graag verder door ons steentje bij te dragen aan een ggz die staat voor verbinding, empathie en empowerment. Ik denk aan jullie. We zullen haar nooit vergeten
Als twee bakvissen bij Stef Bos
Brenda, zo veel herinneringen aan de tijd in het middelbaar.
Dat je je naam maar niks vond met die B en R achter elkaar.
Dat je sterrenbeeld een kreeft was en dat dat stond voor huiselijkheid. Wat een onzin vond je dat.
Met jou, gierend van het lachen, op een slaapfeestje thuis op de zolder. Ik weet nog hoe blij ik was dat je zin had om te komen.
We deelden toen al de liefde voor boeken en theater en er is die ene herinnering een een optreden van Stef Bos. Het zal 1994 of 1995 geweest zijn. Hoe we er op kwamen en hoe we het geregeld gekregen hebben? Ik weet het niet meer. Maar daar zaten we, die avond in CC De Muze in Heusden – Zolder, op een optreden van Stef Bos. We zongen alle liedjes mee. We kochten een trui en droegen die nadien met trots. Na het concert in het café, wachtend op ons vervoer naar huis, als twee bakvissen: giechelend, hopend… dat Stef Bos nog iets zou komen drinken en bij ons zou komen zitten. We vertelden elkaar wat we hem zouden zeggen en vragen.
De afgelopen jaren denk ik, elke keer als ik een aankondiging van een optreden van Stef Bos zie staan, zou ik haar bellen? Vragen of we nog eens samen gaan? For old times sake?
De volgende keer dat ik een aankondiging zie, koop ik gewoon dat ticket en dan ga ik met jou in mijn gedachte lieve Brenda naar een optreden van Stef Bos. Een hele avond ter ere van jou. Om herinneringen op te halen uit het middelbaar maar ook om onze gemeenschappelijke liefde voor taal en boeken, theater en muziek te vieren. Om jou te vieren en te rouwen om wat jij achter liet.
Wat was je een pracht van een vrouw, en hoe oneerlijk is het leven. Rust zacht.
Respect, alleen maar respect voor deze mooie, moedige, voorbeeldige vrouw en moeder.
Geen enkele ervaringsdeskundige heeft meer impact gehad en heb ik zoveel respect voor gehad dan voor u. Je hebt uit het leven uitgehaald wat er in zat voor jou en daar veel mensen mee in beweging gezet en geraakt. Het spijt me dat het voor jou zo moest lopen.
Bedankt Brenda voor de positiviteit die zo aanstekelijk was. Rust zacht
Ik weet wat ze heeft doorgemaakt ten tijde van haar psychotische momenten want heb het ook meegemaakt. Psychische kwetsbaarheid is een rode draad door het leven van een persoon. Veel respect en bewondering voor haar.. het lef dat ze had om psychoses en dergelijke uit de taboesfeer trachten te halen. Ze heeft geschiedenis geschreven, zeker weten. R.I.P. 🙏🙏 En heel veel sterkte gewenst voor haar nabestaanden, vrienden..
Liefste Brenda
2012 is het jaar waarin we allebei moeder werden én allebei zwaar onderuit gingen. Jij met een kraambedpsychose, ik met een postpartumdepressie. Jouw zoektocht naar hulp verliep helemaal niet zoals het hoort. Ik had het geluk meteen op de juiste plaats terecht te komen. Je noemde de moeder-baby in je boek ‘Kortsluiting in mijn hoofd’ eenoog in het land der blinden. Mocht je meteen op de juiste plaats terechtgekomen zijn, dan hadden we elkaar op de afdeling ontmoet waar wel een menselijke aanpak wordt geboden en mama’s worden bevestigd in hun moederschap.
Ik heb me altijd verbonden met jou gevoeld. Jij ging op jouw manier op de barricades staan om te strijden voor meer rechtvaardigheid binnen de geestelijke gezondheidszorg. Je schreef boeken, vertelde jouw verhaal, richtte Psychosenet België op,… Ik ging gezinswetenschappen studeren en schreef een bachelorproef die uitmondde in de vzw Wolk in mijn hoofd met als doel te sensibiliseren, informeren en doorverwijzen bij mentale problemen in de perinatale periode. We vochten allebei tegen het taboe, het stigma, het onbegrip.
2023 – Je ging opnieuw onderuit. De psychose en de daaropvolgende depressie waren er terug. Het raakte me diep. Het confronteerde me met mijn eigen psychische kwetsbaarheid. Ik stuurde je een berichtje en hoopte dat de tijd zijn werk deed.
2024 – Op 8 augustus postte je de quote: “You can not heal the pain, if you don’t want to feel the pain.” Zo waar! Zo herkenbaar! Je straalde op de foto’s van je gezinsvakantie, maar was eerlijk dat het hard werken bleef.
09/10/2024 – Gisteren schreeuwde ik het letterlijk uit. Van ongeloof en verdriet. En boosheid. Boosheid omdat we als maatschappij gefaald hebben.
Lieve Brenda, ik hoop dat je de rust hebt gevonden waar je naar op zoek was.
Lieve Jan, Jip, Lom en Zen, de vele berichten en reacties op het overlijden van Brenda tonen aan hoe belangrijk ze voor heel veel mensen is geweest. Ik hoop dat het voor jullie een bron van kracht is om te weten dat ze stenen in de rivier heeft verlegd.
Ik wil bij deze mijn waardering betuigen voor iemand die ondanks hele moeilijke mentale problemen , de kracht kon vinden om anderen ten alle tijde te willen blijven helpen met haar vele initiatieven
Marc.
Dag Brenda,
Ik kan nog steeds niet geloven dat je er niet meer bent. Onze herinneringen blijven voor altijd in mijn hart. Ik ga je ontzettend hard missen. Ik herinner mij nog de eerste keer dat ik jouw ontmoette, je kwam het eerste boek van Wifi voorlezen. Wifi wou niet stilzitten dus je gaf hem aan mij. Ik had nooit gedacht dat vanaf dat moment je zo belangrijk voor mij zou zijn. Ik had ook nooit gedacht dat ik in het tweede boek van Wifi zou komen, ik ben jou daar nog steeds dankbaar voor. Door de jaren heen heb je mij altijd geholpen zonder dat je dat zelf besefte. Ik ga je nooit veregeten, je blijft voor altijd in mijn hart <3 Nog veel sterkte aan de familie.
Slaapwel, lieve Brenda.
Kaat
Ik was zo een stille volger van Brenda maar eind vorig jaar maakte ik me zorgen om haar omdat ze een hele tijd niets gepost had en contacteerde ik haar. Ze was toen zo dankbaar dat ik uitreikte en ze hoopte op een dekentje van rust. Ze nam zo hard de strijd op voor anderen die zich niet gehoord en gezien voelde terwijl ze tegelijk net zo hard gehoord en gezien wou worden. Ze wou erkend worden als mens. Ze leerde mij ook hoe om te gaan met iemand die in psychose is. Ik ben je zo ontzettend dankbaar voor de, weliswaar korte, warme gesprekken die we hebben gehad. We hebben met de Tartaren vorig jaar een stuk gemaakt over menswaardige zorg binnen de GGZ en je ging proberen te komen kijken maar het is toen niet gelukt. Die opvoering draag ik bij mezelf voortaan aan jou op…
Lieve Brenda,
bedankt voor wie je was, ik draag je mee in mijn hart…
Brenda was mijn leerkracht Nederlands tijdens het volgen van de lerarenopleiding. Ze is de enige leerkracht die ik mij nog kan herinneren. Ze was een puur mens dat er altijd overal 100% voor ging. Altijd haar (soms een beetje gekke) zelf en dat maakte haar zo leuk. Het was alsof je een babbeltje maakte met je favoriete tante.
Wil
Wel woorden hebben. Maar dat lukt niet.
Dus zoals Jan schreef bloembolletjes, blauwe scilla’s in de aarde gestoken op deze 10de oktober zodat na de winter de lente komt en ik jou even diep zal voelen als vandaag. Merci Brenda je hebt ongelooflijk veel verricht in die 46 jaar!
STERKTE aan je familie!
Met ongeloof en ontzetting vernemen we het overlijden van Brenda.
Enkele jaren geleden mochten we Brenda ontmoeten in Sint-Niklaas, op een netwerkavond van de psychologenkring Waasland rond het thema psychose. Ze sprak vol passie, inzicht en humor over haar ervaringen met de hulpverlening en zette ons allemaal aan het denken. Wat een overweldigende aanwezigheid was ze!
Zij is een inspiratie geweest voor velen, en wie haar van dichtbij kende of volgde, weet ook hoe hobbelig en vol kuilen haar pad geweest is. Meermaals struikelde en viel ze. En ze krabbelde weer recht. Meermaals was ze de wanhoop nabij. Toch bleef ze een strijder. The wounded warrior.
Ze vocht voor zichzelf, haar gezin en alle kwetsbare mensen met psychisch lijden.
En ja, dat zijn we eigenlijk allemaal. Kwetsbaar. Vatbaar voor psychische problemen. We hebben anderen nodig die ons op zo’n moment verzorgen en voor ons vechten. Brenda zat afwisselend, en soms ook tegelijk, aan beide zijden: ze had zorg nodig, maar ze vocht tegelijk ook met al wat ze in zich had.
Ze vocht tegen de onmenselijke bejegening in justitie en in de hulpverlening. Ze vocht tegen het stigma.
Ze inspireerde velen en in haar gevecht heeft ze ongetwijfeld ook vele anderen geërgerd en geconfronteerd. Maar geen enkele verandering kan gebeuren zonder wrijving. Daar had ze geen schrik voor, zo leek het wel. Maar misschien, diep binnenin, wel… Dat weet alleen zij. En wie dicht bij haar stond.
En als ze niet vocht, dan schreef ze, sprak ze, vertelde ze, onderwees ze…
Ze bezat de gave van het woord. Ze had passie en moed.
Of ze genoot van haar gezin. De liefde voor jou Jan, en voor jullie, Jip, Lom en Zen, spatte eraf.
Of ze tuinierde, reisde, …
Ze heeft niet één, maar meerdere stenen verlegd in de rivier. Dat zeker.
Ze werd ongelooflijk graag gezien.
Ons hart vult zich bij dit droeve nieuws met verdriet en liefde.
Onze warmte gaat uit naar al wie haar lief is. Bovenal naar Jan en de kinderen, geen dag zal meer dezelfde zijn zonder jullie geliefde vrouw en mama.
We wensen jullie troost, steun, moed, warmte, hoop… Mensen die er zijn voor jullie als het even niet meer lukt.
Mensen die openstaan voor jullie en die Brenda’s persoon mee dragen over alle grenzen van leven en dood heen, zodat haar enorme erfenis doorgegeven kan worden aan al wie daar baat bij heeft.
Dank je Brenda. We zullen je nooit vergeten.
Els Seynaeve,
namens psychologenkring Waasland
Brenda, ik ken je nu pas.. wat een vrouw ben je geweest! Ongeloof, na zo’n strijd. Geen woorden. Oprecht deelneming aan de familie van deze oh zo bijzondere vrouw.
Kentha Opsomer